Copïau anawdurdodedig o gynhyrchion ydi nwyddau ffug ac maen nhw’n anghyfreithlon. Maen nhw’n hysbys hefyd mewn iaith slang fel ‘counterfeit', 'pirated' , ‘snides’,replicas, copïau etc.
Gall cynhyrchion ffug gynnwys
- dillad
- miwsig
- ffilm
- persawr
- gemwaith
- rhannau ceir
- teiars
- offer
- nwyddau trydanol
- batris
- theganau plant
Fe all y cynhyrchion hyn ymddangos yn fargen ond fe allech gael eich twyllo i dalu’r pris manwerthu am yr hyn rydych chi’n ei feddwl sy’n eitem ddilys ond sy’n rhywbeth sy’n beryglus.
Pam na ddylech chi brynu nwyddau ffug
- Gall y nwyddau fod o ansawdd gwael, yn ddiffygiol ac maen nhw’n aml yn anniogel i’w defnyddio.
- Os yw’r nwyddau ffug yn ddiffygiol, fe gewch anhawster â’u dychwelyd neu â chael eich arian yn ôl.
- Fe brofwyd bod gwerthiannau nwyddau ffug wedi eu defnyddio i ariannu troseddu cyfundrefnol, fel delio cyffuriau, masnachu mewn pobl a phuteindra. Fe allan nhw hefyd ddarparu incwm ychwanegol sydd heb ei ddatgan i dwyllwyr budd-daliadau.
- Os byddwch yn prynu nwyddau ffug, bydd y dyluniwr a’r gwneuthurwr gwreiddiol ar eu colled; gall yr effaith ganlyniadol niweidio manwerthwyr dilys yn ddifrifol ac yn yr achosion gwaethaf, gall olygu colli swyddi.
- Ni fydd pobl sy’n gwerthu nwyddau ffug yn talu trethi ar yr hyn y maen nhw’n ei werthu ac eto mae hyn yn effeithio ar yr economi a phawb yn y Deyrnas Unedig.
Sut i’w hadnabod
Gall pris, lle a deunydd pecynnu fod yn ddangosyddion o ran dilysrwydd pethau. Bydd archfarchnadoedd, manwerthwyr adnabyddus a gwefannau nwyddau brand yn llai tebygol o werthu nwyddau ffug. Ond gallai ystod enfawr o gynhyrchion sydd ar werth yn y stryd, mewn siopau a marchnadoedd dros dro, neu ar-lein fod yn ffug.
Sut allaf i adrodd ffugio?
Gallwch adrodd person sy’n cynhyrchu neu’n gwerthu nwyddau ffug drwy gysylltu â Citizens Advice (gwefan allanol).
Os hoffech chi adrodd rhywun heb roi eich enw, yna gallwch gysylltu’n ddienw â Crimestoppers (gwefan allanol).
Nodau masnach cofrestredig
Caiff nodau masnach cofrestredig eu diogelu gan Ddeddf Nodau Masnach 1994. Mae cymhwyso nod masnach cofrestredig i nwyddau heb ganiatâd perchennog y nod masnach yn anghyfreithlon.
Bydd Deddf Hawlfraint, Dyluniadau a Phatentau 1988 yn delio â phroblemau a allai ddigwydd gydag unrhyw waith artistig neu lenyddol fel:
- llyfrau
- rhaglenni cyfrifiaduron
- cerddoriaeth
- ffilmiau
- gyfryngau electronig eraill
Gellir torri ar yr hawlfraint os bydd y nwyddau hyn yn cael eu copïo heb ganiatâ perchennog yr hawlfraint.
Cyngor i fasnachwyr
Yn y rhan fwyaf o achosion, ni fydd dweud “Wyddwn i ddim” yn amddiffyniad. Mae’n rhaid i chwi wneud ymdrech i sicrhau bod y nwyddau a werthwch chi’n ddilys.
Gofynnwch i’ch cyflenwr am sicrwydd ysgrifenedig fod y nwyddau’r ydych chi’n eu prynu’n gynnyrch dilys, trwyddedig ac yn cydymffurfio â’r Deddfau uchod. Os na allan nhw roi sicrwydd ysgrifenedig neu os ydyn nhw’n anfodlon gwneud hynny, mae’n rhaid i chi ystyried y gallai’r nwyddau fod yn rhai ffug.
Peidiwch â gwerthu unrhyw gynnyrch yr ydych chi’n amheus ohonyn nhw. Cysylltwch â ni neu berchennog yr hawliau e.e. Disney neu’r BBC i gael mwy o fanylion.
Cyngor masnach
Gallwch ymweld â’n tudalen cyngor masnach i greu a thrawslwytho pecyn gwybodaeth ar sut y gall eich busnes chi gydymffurfio â’r gyfraith.