Beth yw Treth y Cyngor a sut caiff ei gwario?
Mae Treth y Cyngor rydych chi’n ei thalu yn cael ei chasglu i ddarparu gwasanaethau lleol fel addysg, glanhau strydoedd a phlismona.
Mae’r swm a dalwch yn dibynnu ar y band sydd wedi cael ei ddyrannu i’ch eiddo yn unol â’i werth ar 1 Ebrill 2003.
Y Swyddfa Brisio (gwefan allanol) sy’n gyfrifol am fandio pob eiddo yng Nghymru.
Rydym yn cyfrifo pob band prisio fel cyfran o Dreth y Cyngor o’i gymharu â Band D.
Darganfyddwch fwy am fandiau eiddo Treth y Cyngor.
Mae Treth y Cyngor yn cynnwys tri thaliad ar wahân (gelwir yn ‘braeseptau’ hefyd) sy’n llunio’r cyfanswm a godir ar bob eiddo yn Sir Ddinbych.
Mae’r arian a gesglir yn cael ei rannu rhwng:
- Cyngor Sir Ddinbych: 80%
- Comisiynydd Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru: 17%
- Cynghorau Dinas/Tref/Cymuned: 3%
Cyngor Sir Ddinbych
Y Cyngor Sir sy’n cymryd y gyfran fwyaf o’ch Treth y Cyngor. Mae’r arian hwn nyn mynd at ddarparu gwasanaethau lleol ar gyfer y sir gyfan fel:
- addysg, ysgolion a gwasanaethau ieuenctid
- llyfrgelloedd
- parciau a mannau agored
- gofal cymdeithasol i bobl hŷn, plant ac aelodau diamddiffyn eraill o’r gymuned
- cynllunio a rheoli adeiladu
- casglu gwastraff, glanhau strydoedd a materion amgylcheddol eraill
- cynnal a chadw ffyrdd a phontydd
- rheoli traffig a diogelwch ar y ffyrdd
- gwasanaethau parcio a rheolaeth
- etholiadau, cofrestryddion genedigaethau, marwolaethau a phriodasau
- mynwentydd, amlosgfa a gwasanaethau crwner
- safonau masnach a diogelu defnyddwyr
- datblygu economaidd ac adfywio
- gwasanaethau datblygu cymunedol
- darpariaeth tai, strategaeth, cyngor a gwasanaethau i bobl ddigartref
- budd-daliadau tai a gweinyddiaeth Treth y Cyngor
Mae dyletswydd gyfreithiol ar y Cyngor i ddarparu gwasanaethau fel addysg, iechyd yr amgylchedd, gwasanaethau cymdeithasol a chynllunio gwlad a thref ar gyfer Sir Ddinbych gyfan.
Comisiynydd Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru
Comisiynydd Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru (gwefan allanol) yw’r corff llywodraethu lleol ar gyfer plismona. Maen nhw’n gosod eu helfen ('praesept') eu hunain o Dreth y Cyngor.
Praesept 2023/2024 ar gyfer Comisiynydd Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru yw £100 miliwn, sydd gyfwerth â £333.09 o Dreth y Cyngor ar gyfer eiddo Band D.
Mae’r elfen hon o Dreth y Cyngor y tu hwnt i reolaeth y Cyngor Sir.
Darganfyddwch fwy am braesept Comisiynydd Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru.
Cynghorau Dinas, Tref a Chymuned
Mae gan Sir Ddinbych 37 Cyngor Dinas, Tref a Chymuned a’u rôl yw cynrychioli cymunedau lleol a darparu gwasanaethau lleol fel:
- arwyddion a hysbysfyrddau gwybodaeth i’r cyhoedd
- seddi cyhoeddus
- llochesi bws
- cofebau rhyfel
- canolfannau cymunedol
Mae Cynghorau Dinas, Tref a Chymuned yn gosod eu helfen (‘praesept’) eu hunain o Dreth y Cyngor. Bob blwyddyn ariannol, mae’n rhaid iddynt gyfrifo eu gofynion cyllidebol a chyhoeddi’r praesept i’r awdurdod bilio (Cyngor Sir Ddinbych).
Fe gaiff y praesept ei drosi’n swm fesul Band Treth y Cyngor a gaiff ei ychwanegu i’r bil Treth y Cyngor. Telir y swm net (praesept) i Gynghorau Dinas, Tref neu Gymuned mewn dau randaliad bob chwe mis.
Darganfyddwch fwy am braesept Cynghorau Dinas, Tref a Chymuned.